YENİ HAL YASASI TASLAĞI , MARKETLERE 50 MİLYON TL CEZA ÜRETİCİYE DEVLET DESTEĞİ

Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Hal Yasası taslağı, üreticiye destek sağlarken zincir marketlere yeni yükümlülükler getiriyor. Taslağa göre üretici örgütlerine hallerde ücretsiz alan tahsis edilecek, kira ve nakliye giderlerine devlet katkısı sağlanacak. Belirli marketler, sattıkları sebze ve meyvenin en az yüzde 20’sini doğrudan üreticiden almak zorunda olacak; şartı yerine getirmeyenlere yıllık 50 milyon TL ceza uygulanacak.

Üreticiye Bedelsiz Alan ve Devlet Katkısı

Taslağın en önemli maddelerinden biri, üretici örgütlerine toptancı hallerde ücretsiz alan tahsisi yapılması. Ayrıca üreticilerin kira, nakliye ve depolama giderlerine devlet tarafından doğrudan katkı sağlanacak. Bu düzenleme, özellikle küçük üreticilerin maliyet yükünü hafifletmeyi amaçlıyor.

Zincir Marketlere Zorunlu Alım Şartı

Tasarı, belirli nitelikteki zincir marketlere ciddi bir yükümlülük getiriyor. Marketler, sattıkları sebze ve meyvelerin en az yüzde 20’sini doğrudan üreticiden veya üretici birliklerinden almak zorunda olacak. Bu adım, üreticinin pazarda daha güçlü bir şekilde yer almasını sağlayacak.

Şartı Yerine Getirmeyene 50 Milyon TL Ceza

Yeni yasa ile doğrudan alım şartını yerine getirmeyen zincir marketler için yüksek para cezası öngörülüyor. Marketler, yükümlülüğe uymadıkları her yıl için 50 milyon TL idari para cezası ile karşı karşıya kalacak. Bu yaptırım, uygulamanın caydırıcı ve etkili olmasını hedefliyor.

Üretici-Tüketici Arasında Güçlü Bağ

Taslak, üretici ile tüketici arasındaki zinciri kısaltıyor. Aracıların azaltılmasıyla birlikte ürünler tarladan sofraya daha hızlı ve düşük maliyetle ulaşacak. Bu, hem üreticinin kazancını artıracak hem de tüketiciye daha uygun fiyat sunulmasına imkan tanıyacak.

Gıda Enflasyonu ile Mücadelede Yeni Adım

Türkiye’de gıda enflasyonu, en çok tartışılan ekonomik başlıkların başında geliyor. Hal Yasası taslağı, fiyatlarda istikrar sağlayarak tüketiciye nefes aldırmayı hedefliyor. Doğrudan alım modeli sayesinde ürünlerin piyasa fiyatları dengelenecek.

Üretici Birliklerine Güç Kazandırılacak

Tasarı ile üretici birlikleri, zincir marketlerle pazarlık yapabilen daha güçlü bir aktör haline gelecek. Birliklerin doğrudan satış imkanına kavuşması, üreticilerin piyasadaki konumunu sağlamlaştıracak.

Aracılık Maliyetleri Azalacak

Sebze ve meyve piyasasında fiyatların artmasında aracılık maliyetleri önemli rol oynuyor. Yeni yasa ile üretici ve market arasında doğrudan bağlantı kurulması, komisyon ve aracı ücretlerinin ortadan kalkmasını sağlayacak.

Yasanın Yürürlüğe Girmesi Bekleniyor

Taslak, sektör paydaşlarıyla görüşülmeye devam ediyor. Görüşler alındıktan sonra Meclis’e sunulacak ve kabul edilmesi halinde yürürlüğe girecek. Bu süreçle birlikte tarım sektöründe köklü bir dönüşüm yaşanması bekleniyor.

Yeni Hal Yasası taslağı, üretici ve tüketici arasındaki dengesizliği ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Artıları arasında; üreticinin maliyetlerinin düşmesi, ürünlerin daha uygun fiyatlarla tüketiciye ulaşması, gıda enflasyonuna karşı güçlü bir adım atılması ve üretici birliklerinin güçlenmesi öne çıkıyor.

Ancak bazı soru işaretleri de bulunuyor:

• Zincir marketlerin zorunlu alım şartını uygularken hangi kriterlere göre üretici seçimi yapacağı belirsiz.
• 50 milyon TL cezanın caydırıcı olacağı öngörülüyor, fakat bu yaptırımın nasıl denetleneceği tartışma konusu.
• Devletin kira ve nakliye desteği, bütçe üzerindeki etkisi açısından takip edilecek.

Uzmanlara göre tasarının en kritik noktası, etkin denetim. Denetim sağlanmadığı takdirde üretici lehine görünen düzenleme, beklenen sonuçları vermeyebilir. Yasa başarılı şekilde uygulanırsa, hem çiftçiye hem tüketiciye doğrudan fayda sağlayacak tarihi bir adım olacak.