TÜRKİYE CUMHURİYETİ 102 YAŞINDA, 29 EKİM 1923’ten BUGÜNE

Anadolu’nun işgalden kurtuluşunun ardından 29 Ekim 1923’te ilan edilen Cumhuriyet, Türk milletine egemenlik hakkını verdi. Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde TBMM tarafından kabul edilen Cumhuriyet, 102 yıldır halkın yönetimdeki sözünü simgeliyor.

Türkiye Cumhuriyeti, 29 Ekim 1923’te ilan edilerek, halkın temsilcilerinden oluşan TBMM’nin üstünlüğünü resmî olarak kabul etti. “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesi, devlet yönetiminin temel taşı hâline geldi. Cumhuriyet’in ilanı, Türk milletinin özgürlük ve bağımsızlık mücadelesinin zirve noktası olarak tarihe geçti.

TBMM’nin açılması ve egemenliğin simgesi

23 Nisan 1920’de açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi, millet iradesinin yasama gücünü temsil etti. Meclisin üzerinde hiçbir güç bulunmadığı ortaya çıkması, yeni dönemin temellerini attı ve egemenliğin millete ait olduğunu kesin olarak gösterdi.

Cumhuriyet’in ilan süreci

Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa ile birlikte 1921 Anayasası’nın bazı maddelerini değiştiren tasarıyı hazırladı. TBMM’de yapılan oylama sonucunda 158 üyenin tamamı Cumhuriyet’in ilanını kabul etti ve “Yaşasın Cumhuriyet” sesleriyle kutlandı.

Halkın kutlamalara katılımı

Türk halkı, 29 Ekim gecesi ve ertesi gün Cumhuriyet’in ilanını büyük coşkuyla kutladı. Halkın yoğun katılımı, Cumhuriyet’in milletin gönlünde nasıl yer ettiğini gözler önüne serdi.

1924’teki resmi kutlamalar

26 Ekim 1924’te yayımlanan kararname ile Cumhuriyet’in ilanının pare top atışı ve çeşitli etkinliklerle kutlanması kararlaştırıldı. 29 Ekim 1924’te yapılan kutlamalar, Cumhuriyet Bayramı’nın geleneksel başlangıcını oluşturdu.

29 Ekim’in bayram olarak kabulü

Hariciye Vekaleti’nin 2 Şubat 1925’te sunduğu kanun teklifi, 29 Ekim’in resmî bayram olmasını önerdi. Teklif, Meclis Anayasa Komisyonu tarafından incelendi ve 18 Nisan’da onaylandı. Böylece 29 Ekim, resmi bayram hâline geldi.

“Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesi

Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte egemenlik ilkesi, devlet yönetiminin temel direği oldu. Bu ilke, halkın yönetime doğrudan katılımının ve temsilin simgesi olarak yerini aldı.

Cumhuriyet’in ilanı ve TBMM’nin rolü

Cumhuriyet, sadece bir yönetim biçimi değil, Türk milletinin özgürlük mücadelesinin sonucu olarak TBMM’nin iradesiyle hayata geçirildi. Meclisin kararları, halkın üstün iradesinin resmî kanıtı oldu.

Tarihî önemi ve ulusal bilinç

Cumhuriyet’in ilanı, Türk milletinin bağımsızlık ve hürriyet mücadelesinin doruk noktasıdır. Bu tarihî adım, ulusal bilinç ve milletin özgür iradesinin simgesi hâline geldi.

Cumhuriyet’in günümüze etkisi

102 yıldır kutlanan Cumhuriyet, Türkiye’nin demokratik ve çağdaş yapısının temel taşını oluşturuyor. Her 29 Ekim’de halkın coşkuyla kutladığı bayram, geçmişten günümüze demokrasi ve egemenliğin sembolü olarak varlığını sürdürüyor.

Cumhuriyet’in ilanı, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin ve egemenliğinin en net ifadesidir. “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesi, 102 yıldır Türkiye Cumhuriyeti’nin yönetiminde temel ilke olarak yaşatılıyor. Tarihî süreç, hem ulusal bilinç hem de demokratik yapı açısından Cumhuriyet’in ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Cumhuriyet Bayramı, sadece bir kutlama değil, milletin iradesine sahip çıkma ve özgürlüğünü hatırlama vesilesi olarak günümüzde de büyük değer taşıyor.