Airbus, A320 uçaklarının uçuş kontrol verilerini etkileyen bir yazılım sorunu nedeniyle dünya genelinde birçok uçağın acil olarak yere indirilmesi kararı aldı. Sorunun, JetBlue Airways uçağının irtifa kaybetmesi olayı sonrasında tespit edildiği açıklandı.

Airbus, A320 uçaklarının bir kısmında uçuş kontrol verilerini bozabilecek bir yazılım sorunu tespit etti. Sorunun, ekimde ABD-Meksika hattında JetBlue Airways uçağının aniden irtifa kaybetmesi olayının ardından fark edildiği belirtildi.

JetBlue uçağı, en az 15 kişinin yaralanmasının ardından Florida’ya acil iniş yapmak zorunda kalmıştı. Bu olayın ardından Airbus, Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Kurumu (EASA) ve diğer düzenleyici kurumlarla çalışarak yazılım güncellemesini acil hale getirdi.

EASA, Airbus A320 ailesi için Acil Uçuşa Elverişlilik Direktifi yayımlayarak, uçakların tekrar yolcu taşıyabilmesi için yazılım güncellemesinin yapılmasını zorunlu kıldı. Dünya çapındaki hava yolu şirketleri ve düzenleyici kurumlar da bu karar doğrultusunda uçuşları askıya aldı veya iptal etti.

Hindistan’da 338, American Airlines’da 340, Güney Kore’de Asiana Airlines’ta ise 17 uçak etkilendi. Japonya’nın en büyük havayolu şirketi, 13 bin 500 yolcuyu etkileyen 95 uçuşu iptal etmek zorunda kaldı.

Airbus A320 Yazılım Sorunu Nasıl Tespit Edildi?

JetBlue Airways uçağının ABD-Meksika hattında aniden irtifa kaybetmesi olayı sonrasında Airbus tarafından başlatılan soruşturma, sorunun uçuş kontrol verilerini etkileyen yazılım hatasından kaynaklandığını ortaya koydu.

EASA’nın Acil Müdahale Direktifi

Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Kurumu, sorunlu yazılımın yol açabileceği riskleri önlemek amacıyla Acil Uçuşa Elverişlilik Direktifi yayımladı. Direktif, tüm A320 uçaklarının güncellenmeden yolcu taşımamasını şart koşuyor.

Dünya Genelinde Uçaklar Yere İndirildi

Hindistan, Amerika, Güney Kore ve Japonya dahil birçok ülkedeki havayolu şirketleri, düzenleyici kurumların talimatı doğrultusunda uçaklarını yere indirdi ve yazılım güncellemesi tamamlanana kadar uçuşları askıya aldı.

Yazılım Güncellemesinin Teknik Kapsamı

Güncelleme, uçuş kontrol bilgisayarlarından birinde yaşanan hassasiyeti gidermeyi hedefliyor. Sorunun güneş ışınlarının uçuş verilerini bozabileceği göz önüne alınarak, uçuş sırasında veri doğruluğunu artıracak kod iyileştirmeleri yapıldı.

Yolcu ve Uçuş İptallerine Etkisi

Japonya’da 13 bin 500 yolcu etkilendi ve 95 uçuş iptal edildi. Bu durum, havacılık sektöründe yazılım sorunlarının doğrudan yolcu taşımacılığı ve operasyonel planlama üzerindeki etkilerini ortaya koyuyor.

Etkilenen Uçak Sayıları ve Ülkeler

Hindistan’da 338, American Airlines’da 340, Asiana Airlines’ta ise 17 uçak etkilendi. Uçak sayısının yüksekliği, sorunun küresel boyutunu ve acil müdahale gerekliliğini ortaya koyuyor.

Hava Yolu Şirketlerinin Kriz Yönetimi

Havayolu şirketleri, yazılım güncellemesi süresince uçuş iptallerini ve yolcu bilgilendirmelerini hızlı şekilde yönetmek zorunda kaldı. Bazı şirketler alternatif uçuş ve tazminat süreçlerini devreye aldı.

Düzenleyici Kurumların Rolü ve Koordinasyonu

EASA’nın direktifi sonrası diğer ülkelerdeki düzenleyici kurumlar da aynı önlemi uyguladı. Küresel koordinasyon, havacılık güvenliği standartlarının korunmasında kritik öneme sahip.

Geleceğe Dönük Önlemler

Airbus ve düzenleyici kurumlar, yazılım güncellemelerinin periyodik olarak takip edilmesi ve olası güneş ışını etkileri gibi çevresel faktörlerin sistemlerde test edilmesini zorunlu kılacak. Bu adım, gelecekte benzer olayların önlenmesini amaçlıyor.

Airbus’ın A320 yazılım güncellemesi, havacılık güvenliğinde teknolojik sorunların ne kadar kritik olabileceğini gösteriyor. Dünya genelinde binlerce uçağın geçici olarak yere indirilmesi, yolcu taşımacılığına ve havayolu operasyonlarına ciddi etkiler yaptı. Düzenleyici kurumlar ve şirketler arasındaki koordinasyon, kriz yönetiminde önemli bir örnek teşkil ediyor. Yazılım güncellemeleri ve önleyici testlerin önemi bir kez daha ortaya çıkmış oldu.