‘CHANGE’ OPERASYONU: BMW SAHTECİLİĞİNDE 40 GÖZALTI


BMW marka “M” modellerinde yapılan sahtecilik işlemleri (kamuoyunda ‘change’ olarak biliniyor) üzerine İstanbul merkezli 11 ilde operasyon düzenlendi. 72 şüpheliden 40’ı gözaltına alındı, 43 sahte araç ele geçirildi.
Emniyet ve savcılık kaynaklarından edinilen bilgiye göre, örgüt; depremde ağır hasar görmüş veya trafikte hurdaya çıkmış araçların şasi ve motor numaralarını “change” yöntemiyle yurtdışından getirilen BMW’lere entegre ederek bu araçlara sahte “uygunluk/proje belgesi” düzenliyordu. Belgelerle “orijinal” gösterilen araçlar satılıyor; mağdurlar ise ya trafiğe çıkarken tespit ediliyor ya da satın aldıktan sonra sorun yaşayıp hak arıyor. Bilirkişi incelemeleri, araçların büyük bölümünde şasi/motor uyuşmazlığı ve belge sahteciliği tespit etti. Emniyet 11 ilde eş zamanlı baskın düzenleyerek 43 aracı ele geçirip 40 şüpheliyi gözaltına aldı; soruşturma devam ediyor.
“CHANGE” YÖNTEMİ NASIL İŞLİYOR? (TEKNİK AÇIKLAMA)
- Şasi ve motor klonlama: Örgütün temel yöntemi, yurt dışında veya yurt içinde hurdaya çıkan/hasarlı araçların şasi (VIN) ve motor numaralarını kayıtlayıp, aynı marka/model yurtdışından getirilen sağlam araçların üzerine fiziki ve elektronik müdahalelerle eşleştirmek.
- Fiziki müdahale: Şasi plakalarına ve motorun kimlik levhalarına müdahale, numara kazıma/yeniden işleme, orijinal gibi görünmesi için gravür/uyum çalışmaları.
- Elektronik uyum: Daha sofistike vakalarda araç bilgisayarına (ECU) müdahale edilerek kilometre-sensör ve elektronik bilgiler sahte VIN’e göre düzenleniyor.
- Amaç: Araçların “proje/uygunluk” belgeleriyle yasal görünürlük kazanması ve iç pazara ya da üçüncü ülkelere problemsiz sokulması.
HANGİ BELGELER SAHTELEŞTİRİLDİ? (PROSEDÜRSEL DETAY)
- Proje uygunluk belgeleri / muayene raporları: Deprem veya kaza sonucu hurdaya ayrılan araçların hukuken ‘kullanılamaz’ kayıtları değiştirilip yeniden kullanıma uygun gösteriliyor.
- Gümrük ve ithalat evrakları: Yurtdışından getirilen araçların ithalat işlemlerinde kullanılan faturalar, Gümrük beyannameleri ve menşe belgeleri sahte düzenlenerek vergilerden kaçınılıyor.
- Tescil/ruhsat belgeleri: Noter tescil işlemlerinde kullanılan kimlik belgeleri ve aracın ruhsat evrakı için düzenlenmiş sahte evraklar.
- Sahte ekspertiz raporları: “Proje aracı” olduğu iddia edilen araçlar için düzenlenen sahte ekspertiz raporları; bu raporlar gerçek bilirkişilerinkine benzer formatta hazırlanmış.
ÖRGÜT YAPISI VE İŞBÖLÜMÜ (OPERASYONEL İNCELEME)
- Tedarikçiler: Yurtdışından araç temin eden taşıyıcı/ithalat ağları. Bazı araçlar yasa dışı kanallar veya eksik gümrük beyanıyla getiriliyor.
- Teknik ekip: Şasi/motor değiştirme, gravür, ECU müdahalesi yapan mekanik/elektronik uzmanlar.
- Evrak tedarikçileri: Sahte belge düzenleyen ve kuryelik yapan hücreler (noter/gümrük ruhsatı kopyaları hazırlayanlar).
- Satış ağı: İlan platformları, galeriler ve komisyoncular aracılığıyla sahte araçların son kullanıcıya satılmasını organize eden kişiler.
- Koruma/lojistik: Aracın ele geçirilmesini engellemek veya yurtdışına kaçırmak için kullanılan depo/garaj ağları.
BİLİRKİŞİ BULGULARI: NASIL TESPİT EDİLDİ?
- Şasi vs. kayıt uyuşmazlığı: Bilirkişiler fiziksel şasi numaralarının orijinalliğini, kaynak izi ve metal aşınma paternine göre analiz ederek “sonradan işlenmiş” tespitleri yaptı.
- Motor numarası eşleşmesi: Motor numaralarının farklı parça serileriyle uyumsuzluğu, üretim tarihleri ve seri aralıkları karşılaştırılarak sahtecilik belirlendi.
- ECU / elektronik izler: Araç bilgisayarındaki yazılım tarihleri, kaydedilen kilometre verileri ve servis geçmişi çakışmaları gösterdi.
- Belge adli incelemesi: Sahte uygunluk belgelerindeki kaşe, imza ve yazı tipi analizleri ile orijinallik sorgulandı; fatura/ithalat dokümanlarının bankacılık kayıtlarıyla tutarsızlıkları gösterildi.
YASAL SUÇLAMALAR VE MUHTEMEL CEZALAR
Savcılığın başlattığı soruşturma çerçevesinde şu suçlamalar yöneltildi:
- “Suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve yönetme” (TCK kapsamında ağır ceza konusu),
- “Resmi belgede sahtecilik”,
- “Nitelikli dolandırıcılık”,
- “Kaçakçılıkla mücadele kanununa muhalefet”.
Bu suçların ispatı halinde suçlular uzun hapis cezaları, ayrıca ele geçirilen araçların müsaderesi ve ağır para cezalarıyla karşı karşıya kalacaklar.
OPERASYONUN YAPILIŞI VE EMNİYETİN TAKTİKLERİ
- İstihbarat süreci: Operasyon öncesinde aylar süren teknik ve fiziki takip, telefon dinlemeleri, depo takipleri ve sahte belge ağlarının tespiti yapıldı.
- Eş zamanlı baskınlar: 11 ile yayılan operasyon, şüphelilerin kaçma ve delil karartma riskini azaltmak için eş zamanlı olarak planlandı.
- Delil toplama: Garajlarda, depolarda ve galerilerde yapılan aramalarda araçlar, bilgisayar verileri ve basılı belgeler ele geçirildi; dijital deliller incelenmek üzere bilirkişiye gönderildi.
MAĞDURLARIN DURUMU VE EKONOMİK ETKİLER
- Bireysel mağdurlar: Arabayı satın alan vatandaşlar ya trafikte tespitle karşılaşıyor ya da satış sonrası ağır arızalarla yüzleşiyor; para kaybı ve kullanım hakkı zedeleniyor.
- Pazara güven: İkinci el pazarda güven erozyonu; dürüst satıcıların itibar kaybı ve fiyat baskısı.
- Sigorta & banka ilişkileri: Sigorta şirketleri hukuki sürece girip tazminat taleplerini zorlayabiliyor; krediyle araç alanlar bankalarla sorun yaşayabiliyor.
- Devlet geliri: Gümrük ve vergi kayıpları söz konusu; sahte ithalat faturalarıyla vergi kaçırılıyor.
ÖNLEYİCİ ÖNERİLER VE KAMU UYARISI
- Satın almadan önce ekspertiz: Araç alacak vatandaşların mutlaka bağımsız ekspertiz raporu alması, şasi ve motor numaralarını kayıtla eşleştirmesi öneriliyor.
- Resmi kayıtlara bakış: Ruhsat, geçmiş muayene kayıtları, ithalat-ekspertiz geçmişi ve noter kayıtlarının bankacılık/servis kayıtlarıyla çapraz doğrulanması.
- Yetkililere çağrı: Yetkililerin yurtdışı tedarik zincirlerine yönelik denetimleri artırması, liman ve gümrük takibinin sıkılaştırılması; ayrıca online ilan platformlarıyla iş birliği yapılması.
- Hukuki adımlar: Mağdurların savcılığa başvurmaları, alınan bilirkişi raporlarıyla tazminat yollarını takip etmeleri gerekiyor.
Change operasyonu, otomotiv piyasasında teknik bilgiyle organize olmuş suç şebekelerinin nasıl çalıştığını ve hangi zayıflıklardan yararlandığını çarpıcı biçimde ortaya koydu. Şasi/motor numarası değiştirme ve belge sahteciliği; sadece bireysel tüketiciyi değil, vergisel ve ticari düzeni de hedef alıyor. Emniyetin bu çapta operasyon yapması, sorunun ölçeğini ve devletin buna verdiği önemi gösteriyor—fakat sürdürülebilir bir çözüm için gümrük-denetim-satış-ekosistemi bağlamında uzun soluklu tedbirler şart. Mağdurlar içinse en acil adım, alım öncesi titiz ekspertiz ve satış sonrası hukuki takip olacaktır.